15 tips om tactisch te bekritiseren
In jouw werk komt het soms voor dat je kritiek hebt op de werkwijze van je collega’s. Neem bijvoorbeeld beginnende collega’s die je actief moet coachen, omdat ze het feitelijk niet kunnen stellen zonder bijsturing. Dan ontkom je er niet aan om zo’n collega te confronteren met zijn fouten. Maar hoe pak je dat verstandig aan? Het moet tijdens een gesprek op een duidelijke, maar ook tactische manier gebeuren. Want van keiharde ongezouten kritiek gaat niemand beter presteren. En daar is het uiteindelijk wel om te doen. Wat is de beste manier om kritiek te leveren? Hieronder staan 15 tips.
- Weeg het te bespreken probleem af tegen andere zaken die spelen in je werk. Bepaal of het thema de moeite waard is om apart te bespreken.
- Neem niet alleen het handelen van je collega in ogenschouw. Kijk ook naar het handelen van de andere collega’s. Iemand voelt zich dan niet persoonlijk aangesproken.
- Houd rekening met zowel het karakter van de betreffende persoon als de cultuur binnen de organisatie. Kun je het functioneren zonder veel omhaal van woorden bespreken?
- Kijk ook naar jouw eigen rol hierin. Kun je je zichzelf iets verwijten omtrent het probleem dat je wilt bespreken? Zo ja geef dat dan aan.
- Denk na over hoe je de kwestie bespreekbaar gaat maken. Kies alvast de juiste woorden. Kritiek wordt verrassend goed opgepakt als deze zorgvuldig wordt geformuleerd.
- Verzamel ‘bewijs’: zet alle feiten op een rij en eventueel op papier. Vermeld ook de precieze momenten (dagen, situaties). Als je dit puntsgewijs aangeeft, is de kans groter dat jouw collega de boodschap serieus neemt.
- Houd rekening met weerstand. Bedenk dat je in de eerste plaats jouw probleem bespreekbaar maakt, en niet dat van de ander.
- Kies een positieve insteek. Geef aan dat je collega er zelf zijn voordeel mee kan doen, omdat hij er beter door zal gaan functioneren. Houd je doel voor ogen.
- Neem de tijd. Mensen op wie kritiek wordt geuit, reageren vaak allereerst emotioneel. Reageer hier kalm op en geef je collega voldoende tijd om de boodschap te begrijpen en te reageren.
- Houd het zakelijk. Kritiek leveren is niet leuk, ontvangen is natuurlijk nog vervelender. Dan loert altijd het gevaar dat je collega de kritiek puur persoonlijk opvat en helemaal niet meer rationeel argumenteert. Ga hier niet in mee.
- Specificeer uw kritiek. Klets er dus niet omheen, maar geef gericht aan wat beter moet.
- Luister naar de argumenten van jouw collega zonder je op te winden of ongeduldig te worden.
- Praat in de ik- en wij-vorm; hiermee geef je aan dat u erop uit bent om samen het probleem op te lossen.
- Zorg ervoor dat je collega zijn zegje heeft gedaan als het gesprek wordt beëindigd. Voorkom dat hij met opgekropte woede of frustratie blijft zitten.
- Complimenteer je collega als hij zich constructief opstelt en beter wordt in zijn werk.